Dlaczego moje rośliny się rozpuszczają? Czy rozpuszczanie się roślin w nowo obsadzonym zbiorniku jest normalne? Xiaozhuang Wong

DLACZEGO ROŚLINY AKWARIOWE SIĘ ROZPUSZCZAJĄ?

Rozpuszczanie się roślin w nowo obsadzonym akwarium oznacza utratę części lub wszystkich liści przez roślinę wodną. Zwykle roślina w pierwszej kolejności traci starsze liście. Przed rozpadem liście tracą kolor i stają się przezroczyste.

Rozpuszczanie się liści spowodowane jest zmianami adaptacyjnymi w komórkach roślinnych wywołanymi przez nowe zmienne środowiskowe. Roślina wykorzystuje większość swojej energii na wytwarzanie nowych białek zoptymalizowanych pod kątem nowego środowiska, poświęcając i pozyskując składniki odżywcze ze starszych liści i odrzucając stare DNA, nie dopasowane do istniejących w akwarium warunków. Poświęcanie starszej tkanki następuje ponieważ roślina nie jest w stanie zaspokoić swoich bezpośrednich potrzeb metabolicznych i priorytetowo traktuje skierowanie swojej energii do wytwarzania nowych tkanek i wzrostu.

Jedną z największych różnic między wzrostem rośliny w zanurzeniu, a wzrostem nad powierzchnią wody jest zmniejszony dostęp do gazów CO₂ (dwutlenku węgla) i O₂ (tlenu). Nagłe zanurzenie jest ogromnym stresem dla roślin, które do tej pory były hodowane nad wodą. Ze względu na uboższą wymianę gazową w wodzie zanurzenie znacząco ogranicza dostęp do CO₂ i O₂. Rośliny mogą obumrzeć lub szybko zrekompensować mniejszy dostęp do gazów, dlatego kierują one całą energię do tworzenia nowych łodyg i liści. Odbywa się to kosztem energii potrzebnej do utrzymania starszych tkanek. Wiele gatunków roślin próbuje także przebić się przez taflę wody, aby ponownie uzyskać dostęp do powietrza, wydłużając odległość między węzłami liściowymi. Na tym etapie wzbogacanie wody w CO₂ w znaczący sposób zmniejsza stres u roślin.

W przypadku roślin wrażliwych rozpuszczanie się liści może wystąpić z powodu długotrwałych, złych warunków wzrostu. Niektóre rośliny słabo znoszą nawet niewielkie zmiany środowiskowe.

CZY ROZPUSZCZANIE SIĘ LIŚCI JEST NORMALNE I NIEUNIKNIONE?

Wbrew powszechnemu przekonaniu rozpuszczanie się roślin nie jest normalne ani nieuniknione. Jednak jest to niezwykle powszechne, szczególnie w nowych zbiornikach lub w akwariach, w których nie jest dozowany CO₂. Niektóre gatunki roślin, takie jak Cryptocoryne, a także delikatne rośliny z hodowli in vitro są szczególnie podatne na rozpuszczanie się podczas procesu adaptacji do nowych warunków. Można jednak temu zapobiegać lub zminimalizować skutki poprzez kontrolę odpowiednich parametrów.

W sprzyjających warunkach wzrostu roślina nie musi poświęcać starej tkanki w celu wzrostu. Rośliny, które mogą otrzymać to czego potrzebują, zarówno do produkcji nowych liści, jak i utrzymania starszych bezpośrednio ze swojego otoczenia nie mają skłonności do rozpuszczania się. Liście wielu gatunków roślin (np. Cryptocoryne, Bucephalandra) uprawiane nad powierzchnią wody mogą bezpośrednio przekształcić się w liście zanurzone. W dobrych warunkach wiele roślin potrafi przez wiele miesięcy zachować w akwarium liście wytworzone nad wodą, mimo że liście te są mniej wydajne niż te nowo wyrosłe i nie są przystosowane do środowiska podwodnego.

Rośliny in vitro są bardzo opłacalne, ponieważ przy odpowiedniej technice hodowli z jednego kubeczka można uzyskać bardzo wiele sadzonek. Są one delikatniejsze niż w pełni rozwinięte rośliny (rośliny koszykowe lub rośliny uprawiane pod wodą) i są szczególnie wrażliwe na amoniak występujący w nowych zbiornikach lub podłożach z dużą ilością detrytusu. Unikanie stresu przejściowego pozwala jednak w pełni wykorzystać ich wartość.

W 2018 r. dostępność Cryptocoryne flamingo in vitro w Singapurze wzrosła, dzięki firmie Dennerle. Utrzymując odpowiednie warunki w akwarium można było wyhodować ponad 15 roślin z jednego kubeczka za 30 $.

ZAPOBIEGANIE ROZPUSZCZANIU SIĘ ROŚLIN, ŁAGODZENIE STRESU PRZEJŚCIOWEGO

Rozpuszczanie się następuje z powodu zmian adaptacyjnych jakie rośliny przechodzą, dostosowując się do nowych warunków środowiskowych. Aby uniknąć rozpuszczania się należy zastosować dwutorowe podejście polegające na zmniejszeniu stresu u roślin i zabezpieczeniu roślinom dobrych warunków do wzrostu.

1. Na początku zawsze wybieraj zdrowe rośliny. Zdrowe rośliny mają większą ilość energii zmagazynowanej do zarządzania procesem transformacji. Słabe rośliny i wymagające gatunki są bardziej podatne na rozpuszczanie się. To od kogo kupujesz rośliny również ma kluczowe znaczenie, ponieważ długi transport i złe opakowanie znacząco wpływają na kondycję roślin.
2. Zadbaj o wysoki poziom O₂ i CO₂. Głównym czynnikiem stresu w procesie transformacji rośliny z nadwodnej w podwodną jest to, że nagle roślina trafia do środowiska, w którym pozyskanie CO₂/O₂ jest znacznie trudniejsze. Dzieje się tak, ponieważ wymiana gazowa jest znacznie uboższa pod wodą. CO₂ i O₂ są kluczowe dla procesów metabolicznych rośliny. Dodatkowo węgiel stanowi ponad 50% suchej masy rośliny, czyli więcej niż jakikolwiek inny składnik.
3. Najlepiej sadź rośliny w dojrzałym podłożu i w dojrzałym akwarium o zamkniętym cyklu azotowym. Jest to szczególnie ważne jeśli używasz podłoża o dużej zawartości amoniaku. Amoniak w dużych ilościach jest szkodliwy dla roślin. Dojrzały zbiornik pozwala na osadzanie się lotnych substancji organicznych i jest mniej stresujący dla roślin. Nie udało Ci się wyhodować utricularia graminifolia z uprawy in vitro? Stało się to zapewne dlatego, że Twoje akwarium nie było dojrzałe. Utricularia graminifolia jest stosunkowo łatwą rośliną w uprawie.
4. Usuwaj organiczny detrytus z podłoża. Zbyt dużo materii organicznej gnijącej w podłożu źle wpływa na delikatne rośliny, takie jak te pochodzące z hodowli in vitro. Duża ilość substancji organicznych powoduje również namnażanie się w akwarium glonów.
5. Obniż nieco temperaturę w zbiorniku. Obniżenie temperatury spowalnia metabolizm roślin, a tym samym zapotrzebowanie na CO₂, O₂ oraz składniki odżywcze. 22/23°C wystarczą.
6. Sadź rośliny w mniejszych grupach. Pozwala to na lepszą cyrkulację wody wokół poszczególnych roślin oraz lepszy dostęp do światła i składników odżywczych.
7. Zacznij stosować płynny nawóz o szerokim spektrum działania, jeśli jeszcze tego nie robisz. Nowe rośliny mają nierozwinięte systemy korzeniowe i nie mogą pobierać składników odżywczych z podłoża, ale nadal mogą pobierać składniki odżywcze bezpośrednio ze słupa wody. Nawożąc, przede wszystkim nowe akwarium, pomagasz roślinom szybciej się zaaklimatyzować. Dozowanie nawozu należy rozpocząć tego samego dnia, w którym rośliny zostały zasadzone.

Hygrophila sp. Chai jest jedną z rzadkich roślin uprawianych in vitro. Jednak większości hobbystów nie udaje się przekształcić tej rośliny z hodowanej in vitro w roślinę submersyjną (podwodną), ponieważ jest ona bardzo delikatna. W przypadku wymagających gatunków, poza wykonaniem powyższych kroków, zaleca się sadzenie roślin zapewniając im dużo przestrzeni, dobry dostęp do światła i odpowiednią cyrkulację wody. W większości zbiorników wymagające rośliny najlepiej sadzić ok. 5 cm od przedniej szyby z powodu lepszego dostępu do światła (załamanie światła na przedniej szybie) i odpowiedniej cyrkulacji wody (dzięki uderzeniom wody o szkło). Wokół nie należy również sadzić wyższych roślin.

CO JEŚLI MAM AKWARIUM LOW-TECH (BEZ DOZOWANIA CO₂)?

Bez dozowania CO₂ nie jest możliwe załagodzenie najważniejszego czynnika stresogennego dla roślin (ograniczonego dostępu do CO₂). To dlatego rozpuszczanie się roślin jest tak częstym problemem w akwariach bez dozowania CO₂. Mimo wszystko inne czynniki mają również duży wpływa na kondycję roślin. Dobrze jest wybierać do akwarium rośliny hodowane pod wodą. Znaczenie ma również dobór roślin – niektóre gatunki są odporniejsze i lepiej dostosowane do akwariów bez dozowania CO₂ (mikrozorium oskrzydlone, Cryptocoryne, Anubias). Większość zbiorników low-tech ma również gorsze oświetlenie, dlatego wrażliwsze gatunki warto sadzić zachowując odstępy od innych roślin oraz w miejscach, w których inne rośliny nie będą blokować im dostępu do światła. Cyrkulacja wody jest również bardzo ważna. Odpowiednia cyrkulacja w akwarium poprawia wymianę gazową i zwiększa ilość dostarczanych roślinom gazów rozpuszczonych. Jeśli nie stosujesz nawożenia słupa wody, stosowanie innych nawozów pozytywnie wpłynie na kondycję Twoich roślin. Świeżo posadzone rośliny, nawet jeśli ich korzenie nie rozwinęły się jeszcze na tyle, aby pobierać składniki odżywcze z podłoża, mogą pobierać je bezpośrednio przez swoje liści.

W przypadku zbiorników bez dozowania CO₂ adaptacja roślin do nowych warunków zajmuje zwykle sporo czasu. Dlatego należy być bardzo cierpliwym, dać roślinom czas na przystosowanie się do środowiska i konkretnego miejsca w zbiorniku oraz oprzeć się pokusie i nie przesadzać ich.

CO ROBIĆ JEŚLI ROŚLINY JUŻ ZACZĘŁY SIĘ ROZPUSZCZAĆ?

Usuń martwe fragmenty roślin. Zmniejszy to ilość amoniaku i zanieczyszczeń oraz zwiększy ilość miejsca w akwarium dla zdrowych liści. Częściej podmieniaj wodę. Pomaga to usunąć nadmiar amoniaku, martwe fragmenty roślin oraz redukuje namnażanie się glonów. Lepsza jakość wody zawsze pomaga roślinom na starcie.

 

Źródło: www.2hraquarist.com

Tłumaczenie: Magdalena Furga

 

Kopiowanie tekstu zabronione.